ნარკოდანაშაულის სტატისტიკა | რაზე მეტყველებს რიცხვები

„2022 წელს, მიუხედავად რეგისტრირებულ დანაშაულთა საერთო რაოდენობის შემცირებისა, ზრდის ტენდენცია ფიქსირდება სხვადასხვა სახის დანაშაულებზე და მათ შორის ნარკოტიკულ დანაშაულზე (+41.26%)“, - ამის შესახებ „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტი“ (IDFI) წერს. ორგანიზაციამ 2022 წელს რეგისტრირებული დანაშაულის სტატისტიკა გააანალიზა.

ანგარიშის ავტორთა შეფასებით, 2022 წელს ნარკოტიკულ დანაშაულთა რაოდენობის მკვეთრი ზრდა სავარაუდოდ განაპირობა კონტროლის გამკაცრებამ, რაც შესუსტებული იყო საარჩევნო 2020 (საპარლამენტო არჩევნები) და 2021 (ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები) წლებში.

„აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ 2022 წლის სტატისტიკის თანახმად, ამავე კატეგორიაში გახსნილ დანაშაულთა მაჩვენებელიც მაღალ ნიშნულზეა და 95%-ს შეადგენს.  2022 წელს, ნარკოტიკული დანაშაულის მაჩვენებლის ზრდა, სავარაუდოდ, არასაარჩევნო წელს კონტროლის გამკაცრებას უკავშირდება. წინა წლების სტატისტიკა აჩვენებდა, რომ საარჩევნო წლებში მსგავსი დანაშაულის რიცხვი იკლებდა. აღნიშნული კლება განსაკუთრებით თვალშისაცემი იყო წინასაარჩევნო პერიოდში.

მაგალითად, ნარკოტიკული დანაშაული 2020 წლის ოქტომბერში (საპარლამენტო არჩევნები გაიმართა 31 ოქტომბერს)  80%-ით, ხოლო 2021 წლის სექტემბრის თვეში (ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნები გაიმართა 2 ოქტომბერს) 70%-ით შემცირდა, 2019 წლის ანალოგიურ თვეებთან შედარებით“, -  ვკითხულობთ კვლევაში.

ნარკოტესტირება 2022

შინაგან საქმეთა სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებული სტატისტიკის მიხედვით, გასულ წელს ნარკოტესტირებაზე ჯამში 5 052 ადამიანი გადაიყვანეს, საიდანაც 3 631-ს დადებითი შედეგი ჰქონდა.

რაც შეეხება 2021 წელს, ნარკოლოგიურ შემოწმებაზე გადაყვანილი პირების რაოდენობამ 4 225 პირი შეადგინა, დადებითი პასუხი დაუდგინდა 2 689 პირს.

აღსანიშნავია, რომ ნარკოვითარების მონიტორინგის ცენტრს 2021 წლის მონაცემები ნარკოტიკული საშუალებების მიხედვითაც აქვს წარმოდგენილი. ყველაზე მეტი დადებითი შედეგი მცენარე კანაფზე გამოვლინდა:

უნდა აღინიშნოს ისიც, რომ ნარკოლოგიურ ტესტირებებზე პირთა წარდგენის მაჩვენებელი 2016 წლიდან თითქმის ყოველწლიურად იკლებს. 2017 წლიდან 2021 წლის ჩათვლით, ჯამურად, იძულებით ნარკოლოგიურ შემოწმებაზე გადაყვანილ პირთა საერთო ოდენობამ 41 504 პირი შეადგინა.

სისხლისსამართლებრივი დევნა

საქართველოს პროკურატურიდან მიღებული ოფიციალური სტატისტიკის მიხედვით, 2022 წელს ნარკოტიკულ დანაშაულზე სისხლისსამართლებრივი დევნა 4 802 საქმეზე დაიწყო. აღსანიშნავია, რომ მათგან უმეტესობა სსკ-ის 260-ე მუხლის პირველ ნაწილზე მოდის. აღნიშნული მუხლი ნარკოტიკული საშუალების შეძენა-შენახვას ითვალისწინებს, რაც 6 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით ისჯება. სწორედ ეს ნაწილი ეხება სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის საწყის ოდენობებს.

რაც შეეხება 2022 წელს ნარკოტიკულ დანაშაულთან დაკავშირებით (სსკ-ის 33-ე თავი) მსჯავრდებული პირების რაოდენობას, საქალაქო სასამართლოებიდან მიღებული მონაცემებით, გასულ წელს პირველი ინსტანციის სასამართლო სისტემამ ჯამში 3 758 პირის მიმართ დაასრულა საქმის განხილვა:

საპროცესო შეთანხმება 3 469 პირზე გაფორმდა, თავისუფლების აღკვეთა მათგან 415 პირს შეეფარდა, პირობითი მსჯავრი 2 503-ს, ჯარიმა - 442-ს;

ყველაზე მეტ შემთხვევაში პატიმრობა გამოყენებული იყო 260-ე მუხლის მე-6 ნაწილის შემთხვევაში, რაც განსაკუთრებით დიდი ოდენობით ნარკოტიკული საშუალების შეძენა-შენახვას ითვალისწინებს. აღნიშნული მუხლი 8-დან 20 წლამდე ან უვადო თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებს. გამომდინარე იქიდან, რომ საქართველოს კანონმდებლობით ადეკვატურად არ არის გაწერილი ოდენობები, განსაკუთრებით დიდი ოდენობა შესაძლოა, პრაქტიკაში პირადი მოხმარებისთვის სამყოფი ოდენობა იყოს. ეს კი უსამართლოდ მაღალი სასჯელის შეფარდების საფუძველი ხდება.

რაც შეეხება ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევას - ნარკოტიკული საშუალების მოხმარებას ან მის მცირე ოდენობით ფლობას, უზენაესი სასამართლოს მონაცემებით, ჯარიმა დაეკისრა 869 პირს. აღნიშნული მუხლი 500 ლარით დაჯარიმებას ითვალისწინებს. გამოდის, რომ მხოლოდ ამ მუხლით დაჯარიმებულთა ჯამურმა თანხამ 434 500 ლარი შეადგინა.

მარიხუანის მცირე ოდენობით ფლობისა ან/და მისი ზემოქმედების ქვეშ ყოფნის მუხლით კი გასულ წელს 1 162 პირი დაჯარიმდა. ჯარიმის მინიმალური ოდენობა ამ შემთხვევაშიც 500 ლარია. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ჯამურმა რაოდენობამ მინიმუმ 581 000 ლარი შეადგინა.

ავტორი : ნათია ამირანაშვილი